Trong kỷ nguyên AI và quảng cáo số, ranh giới giữa thương hiệu thật và giả đang trở nên mong manh hơn bao giờ hết. Các chiêu trò mạo danh thương hiệu – từ website giả, fanpage Facebook giả mạo đến video deepfake CEO – đang ngày càng tinh vi, đánh lừa cả những người dùng am hiểu công nghệ. Bài viết này bóc trần cách thức giả mạo hoạt động, phân tích tâm lý nạn nhân, công nghệ bị lạm dụng, và cung cấp hướng dẫn chi tiết để người tiêu dùng nhận diện – phòng tránh lừa đảo thương hiệu trong môi trường số đầy rủi ro hiện nay.

Phần 1: Tổng Quan – Thế Giới Thật & Giả Trong Kỷ Nguyên Số

1.1. Thương hiệu trong thời đại số: Định nghĩa lại niềm tin
Trong thế giới vật lý truyền thống, thương hiệu gắn liền với biểu tượng, tên gọi và chất lượng sản phẩm được xác lập qua thời gian. Khi bạn thấy một cửa hàng có bảng hiệu “Adidas”, bạn có thể đánh giá thật – giả qua không gian, sản phẩm, đội ngũ bán hàng. Nhưng trong thế giới số, thương hiệu không còn là cửa hàng – nó là trải nghiệm, là sự hiện diện trực tuyến, là niềm tin được số hóa.
Chỉ cần một logo, một màu sắc, một đoạn quảng cáo ngắn, một tên miền gần giống (vd: shopee-vn.store), là một tổ chức, cá nhân có thể mạo danh một thương hiệu lớn và đánh lừa hàng ngàn người tiêu dùng. Trong không gian ảo, niềm tin là thứ tài sản mong manh – nó không có địa chỉ, không có giấy phép treo tường, chỉ có cảm giác “giống thật”.
Sự dịch chuyển từ “thương hiệu vật lý” sang “thương hiệu số” khiến cho **thương hiệu không còn là cái bạn thấy bằng mắt – mà là cái bạn tin là thật. Và đó là nơi khởi đầu cho vô số chiêu trò giả mạo tinh vi.
1.2. Lằn ranh mong manh giữa thật và giả
Trong thời đại số, thật và giả không còn được phân biệt bằng chất lượng nội dung, mà bằng khả năng kiểm chứng. Một video được dựng bằng AI có thể giống đến 98% CEO của một công ty. Một bài viết gắn logo chính thống, có nội dung mạch lạc, có thể là sản phẩm của một trang lừa đảo. Một tin nhắn có Brandname ngân hàng nhưng được gửi từ dịch vụ SMS giả.
Chính vì thế, người tiêu dùng đang sống trong một thế giới mà mọi nội dung đều mang tính khả nghi, và các cơ chế kiểm tra “cảm tính” như: “thấy quen”, “giao diện giống”, “có logo”… đã không còn đáng tin. Bởi lằn ranh giữa thật và giả không chỉ mỏng – mà còn được làm mờ chủ ý bởi công nghệ.
Thực tế hiện nay là:
Một fanpage giả vẫn có tick xanh.
Một website giả vẫn có chứng chỉ bảo mật HTTPS.
Một giọng nói giả vẫn có thể mang cảm xúc như người thật.
Một review giả vẫn được viết bằng ngôn ngữ chuyên nghiệp.
Và người tiêu dùng đang bị “thôi miên công nghệ”, vì mọi thứ trông quá chuyên nghiệp, quá thuyết phục để có thể nghi ngờ.
1.3. Sự tham gia của AI và quảng cáo tự động
Công nghệ không xấu, nhưng nó trung lập – và kẻ xấu thì luôn đi trước. Trí tuệ nhân tạo (AI) và các nền tảng quảng cáo tự động (Google Ads, Meta Ads, TikTok Ads…) đang bị khai thác mạnh mẽ để phục vụ các mô hình giả mạo thương hiệu.
AI giúp tạo ra:
Website giả với giao diện được sao chép hoàn hảo.
Chatbot giả mạo nhân viên tư vấn.
Video deepfake người nổi tiếng kêu gọi đầu tư.
Nội dung review, đánh giá, thậm chí bài báo “giả” với ngôn ngữ y như báo chí thật.
Trong khi đó, quảng cáo tự động lại không kịp phân biệt nội dung thật – giả. Miễn có tiền, có traffic, hệ thống sẽ tự động phân phối quảng cáo đến người dùng. Và người dùng – vốn vẫn tin rằng quảng cáo “phải được duyệt” – rất dễ sập bẫy.
Việc kiểm duyệt nội dung chưa theo kịp tốc độ giả mạo, dẫn đến việc hàng ngàn người tiếp cận thông tin giả mỗi ngày mà không hề hay biết.
1.4. Người tiêu dùng đang bị tấn công từ mọi phía
Trong kỷ nguyên số, người tiêu dùng không chỉ là khách hàng – họ còn là mục tiêu của các cuộc tấn công kỹ thuật số tinh vi. Mỗi khi bạn mở một ứng dụng, nhận một tin nhắn, truy cập một link, xem một quảng cáo… bạn có thể đang bị nhắm tới bởi:
Một fanpage giả chạy quảng cáo bán hàng lừa đảo
Một đường link lừa đảo dẫn đến trang đăng nhập giống thật
Một chatbot tự động “chăm sóc” khách hàng để chiếm thông tin
Một “nhân viên tuyển dụng” gửi hợp đồng giả qua email
Một trang web bán hàng fake sử dụng tên thương hiệu lớn
Mỗi cú click, mỗi tương tác – đều có thể là điểm bắt đầu cho một quá trình bị đánh cắp danh tính, tài khoản ngân hàng, niềm tin và tiền bạc.
Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn khi các vụ lừa đảo không còn nhắm vào “người thiếu hiểu biết”, mà mở rộng ra cả người trẻ, người làm văn phòng, người có kiến thức – nhưng thiếu kỹ năng nhận diện môi trường số độc hại.
Phần 2: Các Hình Thức Giả Mạo Thương Hiệu Phổ Biến

2.1. Website giả thương hiệu
Các website giả mạo ngày càng xuất hiện với số lượng lớn và hình thức tinh vi. Chúng sao chép giao diện, logo, màu sắc, và cách trình bày y hệt website chính thức. Điểm khác biệt chỉ nằm ở một chi tiết nhỏ trong tên miền:
Thay vì
shopee.vn
thì làshopee-vn.store
,Thay vì
agribank.com.vn
thì làagribank-vietnam.online
.
Các website này thường nhằm mục đích:
Lừa người dùng nhập thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng.
Mạo danh bán hàng giảm giá, khuyến mãi lớn để chiếm đoạt tiền.
Lấy cắp OTP, mã xác minh qua các form giả.
Nguy hiểm hơn, nhiều website còn tích hợp live chat tự động, mã độc keylogger, và bố trí nội dung SEO để xuất hiện trên Google – khiến người dùng tưởng là thật.
2.2. Fanpage Facebook, Zalo, TikTok giả
Fanpage giả hiện diện nhan nhản trên Facebook, Zalo và TikTok, đặc biệt nhắm vào các thương hiệu bán lẻ, ngân hàng, mỹ phẩm, đồ công nghệ.
Chúng thường được tạo với:
Tên gần giống: “Techcombank VN Hỗ Trợ”, “Shopee – Hỗ Trợ Chính Thức”
Logo đúng, ảnh bìa chuyên nghiệp.
Các bài đăng “copy & paste” từ fanpage thật.
Nội dung giả mạo khuyến mãi sốc, giảm giá 90%, tuyển cộng tác viên…
Một số còn mua tick xanh giả hoặc chạy quảng cáo khiến người dùng khó phân biệt. Khi inbox, người dùng được dẫn vào trò chuyện với chatbot hoặc “nhân viên” giả, từ đó bị dụ dỗ cung cấp thông tin cá nhân, hoặc truy cập đường link lừa đảo.
2.3. Tài khoản ngân hàng, ngân hàng số giả mạo
Nạn giả mạo tài khoản ngân hàng đã trở nên phổ biến với sự phát triển của các app ví điện tử và ngân hàng số.
Tội phạm công nghệ cao có thể:
Tạo tài khoản ngân hàng với tên giống y hệt tên người thân hoặc doanh nghiệp thật (vì ngân hàng không cấm trùng tên).
Dùng mẫu giao diện chuyển khoản giả, “tạo hóa đơn thanh toán giả” để lừa người bán hàng.
Gửi ảnh chụp màn hình chuyển khoản “đang xử lý” để đánh lừa người nhẹ dạ nhận hàng trước khi có tiền thật.
Ngoài ra, còn có hiện tượng app ngân hàng giả – đặc biệt trên Android, kẻ gian có thể phát tán app APK dưới dạng “tải app nhận thưởng”, “vay nhanh”…
2.4. Sử dụng AI tạo gương mặt người đại diện giả
Với sự phát triển của AI tạo ảnh (như StyleGAN, Midjourney, D-ID…), kẻ lừa đảo không cần người thật vẫn có thể dựng nên cả một “đội ngũ đại diện” đáng tin cậy.
Các hình thức phổ biến gồm:
Tạo ảnh CEO giả để đăng bài “kêu gọi đầu tư”, “ra mắt sản phẩm mới”.
Tạo avatar nhân viên chăm sóc khách hàng.
Dựng clip deepfake để người nổi tiếng mời gọi tham gia sàn, app đầu tư.
Những hình ảnh, video này đánh mạnh vào cảm giác tin cậy – vì người dùng tưởng đã từng thấy, từng nghe giọng đó trên truyền hình hoặc báo chí.
2.5. Quảng cáo chạy bởi page giả mạo
Một trong những hình thức phổ biến nhất hiện nay là chạy quảng cáo bằng fanpage giả mạo. Kẻ gian thường:
Tạo fanpage giả thương hiệu hoặc người nổi tiếng.
Chạy quảng cáo các chương trình “siêu khuyến mãi”, “mua 1 tặng 4”, “tặng quà miễn phí 100%”.
Gắn link dẫn đến trang web lừa đảo, form điền thông tin giả.
Ví dụ:
Quảng cáo “Shopee thanh lý kho”, “Tiki xả hàng 1.000 sản phẩm chỉ 1K”…
Video livestream giả người nổi tiếng tặng xe, phát thưởng nếu bấm vào link.
Người tiêu dùng dễ sập bẫy vì tin vào logo, màu sắc, và giọng nói quen thuộc – trong khi nền tảng quảng cáo tự động chưa đủ khả năng kiểm soát mức độ giả mạo tinh vi này.
2.6. Mạo danh email, tin nhắn thương hiệu (SMS Brandname giả)
Một hình thức cực kỳ nguy hiểm là giả mạo tin nhắn thương hiệu qua SMS Brandname. Đây là kỹ thuật dùng dịch vụ SMS quốc tế để gửi tin nhắn hiện dưới tên thương hiệu thật như “MB Bank”, “Shopee”, “Samsung”, “VNPost”…
Người dùng tưởng là tin nhắn chính thức, nhưng khi bấm vào link thì:
Bị dẫn đến website giả.
Điền thông tin rồi mất tiền.
Hoặc cài phần mềm độc hại, đánh cắp dữ liệu.
Ngoài ra, các email giả mạo cũng ngày càng chuyên nghiệp, có chữ ký công ty, dùng email giống thật như support@vnpost-service.com
để gửi thư xác nhận, hóa đơn giả mạo, hoặc dụ người nhận click vào file độc hại.
Phần 3: Quảng Cáo Lừa Đảo – Khi Công Cụ Trở Thành Vũ Khí

3.1. Quảng cáo Facebook, Google Ads bị lạm dụng
Trong vài năm gần đây, Facebook Ads và Google Ads – hai nền tảng quảng cáo lớn nhất thế giới – đã trở thành công cụ bị kẻ gian lợi dụng để phát tán nội dung giả mạo và chiếm đoạt thông tin người dùng.
Các đối tượng thường:
Tạo fanpage/website giả mạo thương hiệu lớn, chạy quảng cáo sản phẩm khuyến mãi “sốc”.
Lôi kéo người dùng vào các website lừa đảo hoặc form thu thập thông tin.
Dẫn dụ về các “chương trình ưu đãi”, “săn voucher”, “tặng quà”, nhưng thực chất là bẫy đánh cắp tài khoản ngân hàng, ví điện tử hoặc Facebook/Zalo.
Ví dụ:
Quảng cáo “Apple tặng iPhone 15 cho người may mắn – chỉ cần điền form!”
“Shopee thanh lý 500 điện thoại giá 0đ” – dẫn đến trang nhập số điện thoại, địa chỉ, OTP.
Vấn đề là: các quảng cáo này vượt qua được vòng kiểm duyệt của nền tảng vì dùng hình ảnh thật, ngôn từ hợp pháp, và kỹ thuật ngụy trang tinh vi (dùng cloaking, chuyển hướng ẩn, v.v.).
3.2. Mạng lưới chạy quảng cáo lừa đảo chuyên nghiệp
Đằng sau các quảng cáo giả mạo là một hệ sinh thái lừa đảo quảng cáo hoạt động như một công ty chuyên nghiệp, bao gồm:
Người tạo page và nội dung giả (copy nội dung từ thương hiệu thật).
Người chuyên viết nội dung hook (câu kéo), câu từ giật gân nhưng không vi phạm chính sách.
Kỹ thuật viên “chạy ads đen” – biết cách dùng cloaking, bypass kiểm duyệt, giả IP, dùng tài khoản quảng cáo thuê từ các nước khác.
Đội ngũ “chốt đơn giả”: gọi điện thuyết phục khách, chốt đơn ảo rồi ship hàng dỏm hoặc chiếm đoạt tiền.
Các mạng lưới này vận hành theo mô hình đa tầng, thường dàn trải ở nhiều quốc gia, có thể điều phối cả trăm chiến dịch cùng lúc – tất cả đều mang vỏ bọc thương hiệu uy tín.
3.3. Lỗ hổng duyệt quảng cáo – lý do thương hiệu bị lợi dụng
Các nền tảng quảng cáo như Facebook và Google đều có cơ chế duyệt quảng cáo tự động – dựa trên:
Từ khóa cấm.
Hình ảnh nhạy cảm.
Vi phạm bản quyền, vi phạm nội dung tài chính.
Tuy nhiên, những kẻ lừa đảo rất giỏi “lách luật”:
Chèn hình ảnh, logo thương hiệu bằng CSS/JavaScript (máy quét không phát hiện).
Viết nội dung “sạch” nhưng dẫn đến trang đích lừa đảo.
Thay đổi nội dung ngay sau khi được duyệt (“post-approval content swap”).
Đáng lo ngại hơn, nhiều nền tảng vẫn chưa có cơ chế xác minh nguồn gốc thương hiệu trước khi cho chạy quảng cáo mạo danh. Một page mới lập vẫn có thể chạy quảng cáo với logo Amazon, Samsung, Shopee mà không bị cấm.
3.4. AI tạo nội dung giả cực kỳ thuyết phục
AI – vốn là công cụ sáng tạo nội dung hiệu quả – giờ lại bị khai thác để:
Viết bài quảng cáo cực kỳ giống văn phong của thương hiệu thật.
Tạo hình ảnh sản phẩm giả: từ iPhone, mỹ phẩm, đến giấy chứng nhận.
Biến logo, slogan thật vào trong nội dung giả, gây ảo giác tin cậy.
Dựng chatbot trả lời như người thật, khiến người dùng nghĩ mình đang nói chuyện với đại diện thương hiệu.
AI còn giúp:
Dịch nội dung sang nhiều ngôn ngữ để lừa đảo ở quy mô quốc tế.
Tự động thay đổi từ ngữ để tránh bộ lọc vi phạm.
Dựng các đoạn review giả rất thuyết phục, tạo cảm giác hàng thật, người thật đang sử dụng.
3.5. Livestream giả, video deepfake gắn logo thương hiệu
Một thủ đoạn cực kỳ nguy hiểm hiện nay là dựng các buổi livestream hoặc video deepfake để mạo danh người nổi tiếng, đại diện thương hiệu:
Dùng video deepfake người nổi tiếng như Shark Tank, CEO Techcombank, Giám đốc Amazon… để kêu gọi đầu tư, nhận thưởng.
Tạo livestream ảo, ghép giọng nói AI, dẫn chứng sản phẩm, sau đó chèn logo, hình ảnh thương hiệu thật.
Gắn watermark thương hiệu để tạo cảm giác đây là chương trình chính thức.
Các video này thường được phát lại trên nhiều page, chạy quảng cáo khắp nơi, khiến người dùng tưởng là chương trình có thật. Hậu quả:
Người tiêu dùng tin tưởng và cung cấp dữ liệu nhạy cảm.
Người đầu tư chuyển tiền vì tưởng là “cơ hội thật”.
Các thương hiệu thật bị mất uy tín nghiêm trọng.
Phần 4: AI – Kẻ Đồng Lõa Hay Công Cụ Phòng Vệ?

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra cuộc cách mạng chưa từng có trong truyền thông, tiếp thị và nhận diện thương hiệu. Nhưng nghịch lý thay, chính AI cũng là “kẻ đồng lõa” đắc lực trong những vụ giả mạo ngày càng tinh vi. Vậy AI là con dao hai lưỡi, hay còn có thể trở thành “tấm khiên” bảo vệ người tiêu dùng và thương hiệu?
4.1. Deepfake hình ảnh, giọng nói & thương hiệu
Deepfake không còn là công nghệ xa lạ – giờ đây, bất kỳ ai cũng có thể tạo:
Một đoạn video có người nổi tiếng đọc lời kêu gọi đầu tư.
Một bản ghi âm giả giọng cha mẹ, người thân để lừa tiền.
Hình ảnh giám đốc thương hiệu xuất hiện trong quảng cáo giả.
Các trường hợp giả mạo phổ biến:
CEO ngân hàng lên tiếng “cam kết hoàn tiền 300%”.
Shark Tank “tuyên bố” đầu tư vào coin XYZ chỉ trong 24h.
Video mẹ già gọi con: “Mẹ cần chuyển tiền gấp, con giúp mẹ”.
🔍 Deepfake tạo ra một loại “chứng cứ giả” vô cùng thuyết phục, vượt xa giả mạo văn bản hay website. Người xem thấy và nghe cả hình lẫn tiếng, rất khó phân biệt đâu là thật.
4.2. Tự động hóa tạo nội dung giả mạo
Với sự phát triển của các công cụ AI tạo nội dung như:
ChatGPT, Claude, Gemini: viết nội dung, email, nội quy giả cực nhanh.
Midjourney, DALL·E: dựng hình ảnh sản phẩm không tồn tại.
Synthesia, HeyGen: tạo video người nói chuyện như thật (AI Avatar).
Giờ đây, scammer chỉ cần vài phút để dựng một chiến dịch lừa đảo có giao diện chuyên nghiệp, nội dung chuẩn mực và độ tin cậy cao.
Từ thông báo tuyển dụng giả của Samsung, đến hợp đồng đầu tư mang thương hiệu HSBC, tất cả đều có thể được “may đo” bằng AI. Chi phí thấp, thời gian ngắn, độ tin cậy cao – không lạ khi các nhóm lừa đảo coi AI là vũ khí chiến lược.
4.3. Các công cụ AI đang bị hacker, scammer lợi dụng
AI được dùng để:
Tự động trả lời tin nhắn giả mạo, tăng tính thuyết phục cho nạn nhân.
Tạo chatbot giả đại diện thương hiệu, nhưng dẫn dụ khách cung cấp OTP hoặc thông tin ngân hàng.
Tạo review ảo cho sản phẩm giả (sử dụng giọng nói và hình ảnh AI), khiến người mua tưởng là thật.
Tự động viết và dịch email lừa đảo đa ngôn ngữ, target người dùng quốc tế.
Hơn thế nữa, một số hacker còn dùng AI để phân tích lỗ hổng hệ thống, giả mạo hành vi truy cập giống người thật, tạo các đợt tấn công social engineering cực kỳ tinh vi.
👉 Kẻ xấu không chỉ dùng AI để “làm giả”, mà còn để hiểu người dùng hơn, từ đó lừa họ một cách “cá nhân hóa” hơn bao giờ hết.
4.4. AI giúp phân tích, phát hiện giả mạo – có hiệu quả không?
May mắn thay, AI không chỉ là kẻ phản diện. Nó còn là công cụ đắc lực giúp:
Phân tích hình ảnh/video deepfake bằng cách nhận diện điểm sai lệch nhỏ trong chuyển động mắt, miệng.
Theo dõi hành vi bất thường trong quảng cáo (nhận diện cloaking, redirect, nội dung thay đổi sau duyệt).
Cảnh báo thương hiệu bị mạo danh, nhờ hệ thống AI quét web, social media, sàn thương mại điện tử.
Một số công nghệ & startup nổi bật trong phòng chống giả mạo bằng AI:
Clearview AI: phân tích nhận diện khuôn mặt.
Deepware Scanner: quét deepfake trên video.
Reality Defender: hệ thống cảnh báo AI-generated content.
DoubleVerify, Integral Ad Science: giúp thương hiệu phát hiện các vị trí quảng cáo lừa đảo.
Tuy nhiên, AI vẫn là cuộc đua mèo – chuột: Kẻ xấu dùng AI tạo giả mạo, chuyên gia dùng AI để nhận diện – nhưng sự phổ biến rộng khắp, giá rẻ và tốc độ phát triển khiến các công cụ phòng vệ vẫn đang chạy sau vài bước.
Phần 5: Tâm Lý Người Tiêu Dùng – Vì Sao Ta Dễ Tin?

Một trong những yếu tố cốt lõi khiến nạn giả mạo thương hiệu lan rộng và hiệu quả đến đáng sợ chính là tâm lý người tiêu dùng. Bất kể bạn giàu kinh nghiệm hay am hiểu công nghệ, bạn vẫn có thể trở thành nạn nhân – đơn giản vì niềm tin và kỳ vọng tự nhiên vào những điều quen thuộc. Phần này phân tích các yếu tố tâm lý khiến chúng ta “dễ bị dụ” dù rất cảnh giác.
5.1. Sức mạnh của niềm tin vào thương hiệu quen thuộc
Khi thấy một logo Apple, Nike hay Vietcombank, não bộ của chúng ta tự động bật chế độ “an toàn”. Đây là hiệu ứng của quá trình xây dựng niềm tin thương hiệu lâu dài:
Thương hiệu mạnh = tín nhiệm.
Thiết kế quen thuộc = cảm giác tin tưởng.
Giao diện giống hệt = không nghi ngờ.
🔍 Kẻ lừa đảo đánh vào chính sự quen thuộc ấy. Một website giả nhưng dùng font, màu, cách trình bày giống thương hiệu thật đến 95% – đã đủ để nhiều người “click mà không nghĩ”.
Thậm chí, tên miền giả như vn-vietcombank.com
vẫn đủ sức đánh lừa người dùng vì mắt ta đọc lướt qua và “nhận diện biểu tượng trước chữ cái”.
5.2. Tâm lý “giá rẻ – khuyến mãi – hàng hot”
Chúng ta yêu thích cảm giác “săn được món hời”:
Mua iPhone 14 với giá chỉ 6 triệu đồng.
Voucher du lịch 5 sao chỉ còn 999.000đ.
Deal giới hạn “chỉ còn 1 ngày duy nhất”.
Chính tâm lý này bị lợi dụng:
Các quảng cáo giả dùng headline “shock” (70%, 90%) để kéo người click.
Website giả trông như flash sale của Lazada, Shopee thật.
Mạo danh thương hiệu chạy chương trình “tri ân khách hàng” để yêu cầu điền thông tin cá nhân.
⚠️ Kẻ gian biết rõ con người dễ mất cảnh giác khi bị cảm xúc dẫn dắt, đặc biệt là cảm giác “hời” – và họ không ngần ngại khai thác tối đa điểm yếu này.
5.3. Hiệu ứng mạng xã hội và FOMO
FOMO – Fear Of Missing Out (sợ bỏ lỡ cơ hội) – là hiện tượng rất phổ biến khi:
Thấy bạn bè chia sẻ deal khủng, ta muốn nhanh tay làm theo.
Nhìn TikTokers review sản phẩm “thần kỳ” với hàng triệu lượt xem.
Livestream bán hàng giả thương hiệu nhưng có tới 10.000 người đang xem.
📲 Trong thời đại mạng xã hội, chúng ta có xu hướng tin vào “số đông”, thậm chí tin vào người lạ nếu họ có hàng trăm ngàn lượt theo dõi.
Scammer nắm rất rõ:
Họ chạy comment giả, review ảo.
Họ thuê KOLs giả (sử dụng deepfake) để làm clip quảng cáo.
Họ tạo hiệu ứng đám đông (có bot xem livestream, bot tương tác).
➡️ Khi cảm giác “tất cả mọi người đều đang tin” xuất hiện, ta hạ thấp lớp phòng vệ cá nhân.
5.4. Ngụy trang hoàn hảo – khi giả còn “tinh tế” hơn thật
Một số thương hiệu thật có website… xấu hơn website giả:
Giao diện cũ kỹ, chưa cập nhật chuẩn mobile.
Chính tả sơ suất, bố cục lộn xộn.
Ngược lại, scammer có thể thuê người thiết kế giao diện hoàn hảo, trải nghiệm mượt mà – khiến website giả… tinh tế và “xịn” hơn bản thật.
Điều này khiến:
Người dùng không hề nghi ngờ.
Trải nghiệm “đáng tin” dẫn đến hành động: điền form, gửi thông tin, mua hàng, chuyển tiền.
Thậm chí nhiều người còn giới thiệu cho người khác, khiến nạn giả mạo lan truyền không kiểm soát.
5.5. Người già, người trẻ – ai dễ bị lừa hơn?
Câu trả lời là: Cả hai đều có điểm yếu riêng.
🧓 Người lớn tuổi:
Tin vào “giọng nói có vẻ uy quyền”: công an, ngân hàng.
Không phân biệt được website giả – thật.
Không có thói quen kiểm tra kỹ đường link, số điện thoại.
🧒 Người trẻ tuổi:
Tin vào quảng cáo, review ảo.
Dễ bị FOMO, chạy theo xu hướng “trend”.
Lười đọc kỹ nội dung, dễ click nhanh.
Cả hai nhóm này đều có mức cảnh giác thấp khi bị đặt vào trạng thái cảm xúc mạnh, như: sợ hãi (công an gọi), vui mừng (trúng thưởng), hoặc háo hức (deal giá hời).
Phần 6: Những Vụ Giả Mạo Gây Rúng Động

Khi sự giả mạo không còn là những trò lừa vặt vãnh, mà trở thành chiến dịch có tổ chức, chuyên nghiệp và quy mô lớn, hậu quả không chỉ dừng lại ở người tiêu dùng mất tiền – mà còn khiến các thương hiệu lớn lao đao, mất uy tín, gánh chịu khủng hoảng truyền thông. Dưới đây là những vụ việc tiêu biểu gây rúng động cộng đồng, làm nổi bật mức độ nguy hiểm của nạn giả mạo thương hiệu trong thời đại số.
6.1. Shopee, Lazada, ngân hàng MB, Vietcombank bị giả mạo
Các sàn thương mại điện tử và ngân hàng là mục tiêu bị giả mạo phổ biến nhất vì:
Lượng người dùng lớn.
Thao tác giao dịch tiền bạc thường xuyên.
Người dùng có xu hướng tin tưởng tuyệt đối.
🔻 Shopee và Lazada bị giả mạo dưới nhiều hình thức:
Website mạo danh flash sale: tên miền như
shopee-vn.shop
,lazada-trungthu.com
.Fanpage Facebook chạy quảng cáo “hàng hoàn kho, giảm 90%”.
Livestream giả mạo người giao hàng thanh lý iPhone, Airpods.
🔻 Ngân hàng MB, Vietcombank:
SMS brandname giả: “Tài khoản bạn bị khóa. Vui lòng đăng nhập lại tại [link giả]”.
Web/app giả giống hệt hệ thống ngân hàng, dẫn dụ người dùng nhập OTP.
Có trường hợp người dùng bị chiếm đoạt toàn bộ tài khoản ngân hàng chỉ sau vài phút điền thông tin.
➡️ Các thương hiệu này phải lên tiếng cảnh báo chính thức trên kênh chính thống, đồng thời làm việc với cơ quan chức năng để truy quét nhưng nạn giả mạo vẫn tái diễn.
6.2. Vụ livestream bán hàng “giả nghệ sĩ nổi tiếng”
Một trong những chiêu lừa mới là sử dụng video deepfake hoặc hình ảnh cắt ghép nghệ sĩ, KOLs nổi tiếng để livestream bán hàng giả mạo:
Tạo video deepfake ca sĩ A. nói: “Tôi tặng bạn combo sản phẩm miễn phí”.
Dựng cảnh livestream kết hợp hình ảnh MC Quyền Linh, NSƯT Hoài Linh… để bán “thuốc gia truyền” hoặc “giảm cân đông y”.
🎥 Một trường hợp điển hình là:
Video livestream giả nghệ sĩ L. trên TikTok, YouTube Live đạt hơn 100.000 lượt xem, khiến hàng ngàn người chuyển khoản “đặt cọc 50k” để nhận “quà miễn phí”.
Khi nghệ sĩ thật lên tiếng: “Tôi không liên quan. Họ giả mạo hình ảnh của tôi để trục lợi”, thì đã có hàng loạt nạn nhân mất tiền, không thể đòi lại.
6.3. Vụ sàn đầu tư đội lốt thương hiệu chứng khoán
Kẻ gian không chỉ nhắm đến thương mại điện tử mà còn mạo danh các công ty chứng khoán nổi tiếng để lừa nhà đầu tư:
Tạo sàn giao dịch giả mạo có tên gần giống như “SSI Global”, “VNDIRECT Plus”, “TCBS Invest”.
Giao diện giống y như web thật, có logo, mã cổ phiếu, biểu đồ thời gian thực (dùng dữ liệu embed từ trang thật).
Dụ nhà đầu tư nạp tiền vào ví trung gian để mua “cổ phiếu nội bộ”, “quỹ bảo mật lợi nhuận cao”.
🔻 Một vụ việc điển hình:
Sàn “SSI Premium Invest” giả mạo thương hiệu SSI, thu hút hơn 2.000 người với lời hứa “lợi nhuận 18%/tháng”.
Khi sàn đóng website, tổng số tiền thiệt hại ước tính lên tới 120 tỷ đồng.
6.4. Page giả công ty tuyển dụng – lừa đảo thu phí ứng viên
Một hình thức giả mạo tinh vi khác là mạo danh công ty tuyển dụng nổi tiếng để thu phí:
Tạo fanpage tên như “HR VinGroup”, “Tuyển dụng Samsung chính thức”.
Chạy quảng cáo: “Việc nhẹ, lương cao, không yêu cầu bằng cấp – phỏng vấn online”.
Yêu cầu ứng viên chuyển tiền “phí đồng phục”, “phí xét tuyển” từ 150.000đ – 500.000đ.
📌 Trường hợp nổi bật:
Một page giả mạo thương hiệu Unilever thu hút hơn 30.000 người theo dõi, gửi thông báo phỏng vấn giả qua Zalo.
Hàng trăm ứng viên chuyển tiền, không bao giờ được gọi lại.
➡️ Unilever Việt Nam buộc phải ra thông cáo báo chí khẳng định: “Chúng tôi không thu phí tuyển dụng dưới bất kỳ hình thức nào”.
6.5. Các doanh nghiệp lớn lên tiếng “Chúng tôi bị mạo danh”
Không chỉ một, mà rất nhiều thương hiệu lớn tại Việt Nam đã phải:
Ra văn bản chính thức.
Gửi cảnh báo lên fanpage, website.
Hợp tác với công an điều tra.
Danh sách các thương hiệu từng bị giả mạo:
Viettel, VNPT, MobiFone (giả mạo để gửi SMS giả).
Điện Máy Xanh, Thế Giới Di Động (giả mạo trang khuyến mãi).
BIDV, TPBank (giả mạo email cảnh báo bảo mật).
KFC, Highlands Coffee (giả mạo chương trình “tặng voucher miễn phí”).
📣 Những thương hiệu này đều phải liên tục cảnh báo người tiêu dùng, nhưng mức độ lặp lại của giả mạo cho thấy hệ sinh thái lừa đảo ngày càng chuyên nghiệp, có tổ chức.
Phần 7: Hệ Thống Giả Mạo Được Tổ Chức Như Thế Nào?

Nếu bạn nghĩ những hành vi giả mạo thương hiệu chỉ là vài cá nhân rảnh rỗi tạo fanpage giả hoặc website kém chất lượng, thì đã đến lúc nhìn nhận lại. Phía sau những vụ giả mạo chuyên nghiệp là cả một hệ sinh thái lừa đảo có tổ chức, được phân tầng bài bản như doanh nghiệp – từ khâu tạo nội dung, quảng cáo, đến chốt đơn, thu tiền, ẩn danh, và tẩu thoát.
7.1. Mô hình đa tầng: người tạo page – người chạy ads – người chốt đơn
Hệ thống lừa đảo giả mạo thương hiệu thường có cấu trúc vận hành giống… một công ty start-up, nhưng là start-up “đen”:
Tầng 1: Người tạo nền tảng giả mạo
Tạo fanpage, website, app mang tên gần giống thương hiệu thật.
Sử dụng AI để thiết kế logo, banner, video giới thiệu sản phẩm “giả mà như thật”.
Có khi là clone 1:1 giao diện website chính hãng.
Tầng 2: Người chạy quảng cáo
Mua tài khoản quảng cáo đã xác minh (BM Facebook, MCC Google).
Sử dụng thẻ ảo để chạy ads, sẵn sàng “đốt” tài khoản rồi thay tài khoản mới.
Chạy ads theo chiến thuật “cá nhân hóa”: target người cao tuổi, người từng tìm kiếm khuyến mãi.
Tầng 3: Người chốt đơn & xử lý
Tiếp nhận đơn hàng, lừa khách chuyển khoản, gửi hàng dỏm hoặc không gửi gì.
Giả mạo nhân viên chăm sóc khách hàng, gửi hóa đơn, tracking ảo để củng cố niềm tin.
Sau vài tuần, toàn bộ hệ thống “bốc hơi”.
➡️ Điểm tinh vi là mỗi người phụ trách một khâu riêng biệt, giúp tăng độ ẩn danh và giảm rủi ro bị phát hiện toàn hệ thống.
7.2. Trung tâm quảng cáo lừa đảo hoạt động ra sao?
Tại một số quốc gia, có hẳn các call center hoặc media agency ngầm chuyên cung cấp dịch vụ giả mạo thương hiệu:
Cung cấp trọn gói: từ page giả, tài khoản Google Ads, đến content, kịch bản livestream.
Có kho data hàng triệu email/SĐT để gửi spam.
Làm theo “gói dịch vụ”: 1 page + 1 tài khoản chạy ads + 3 video deepfake + 2 tháng bảo hành ẩn danh.
📍 Nhiều đường dây bị bóc trần có trung tâm vận hành tại:
Campuchia (gần biên giới Việt Nam).
Myanmar, Lào, Philippines.
Một số nhóm thuê VPS đặt ở châu Âu để tránh bị phát hiện.
➡️ Mô hình này không còn là lừa đảo “nghiệp dư”, mà là một ngành công nghiệp ngầm.
7.3. Mua bán fanpage, tài khoản Google Ads để lừa đảo
Chìa khóa cho thành công của chiến dịch giả mạo là uy tín ban đầu của kênh truyền thông:
Các fanpage có 100.000 – 500.000 lượt theo dõi, hoạt động từ 2017–2020, được rao bán công khai.
Những tài khoản quảng cáo đã xác minh doanh nghiệp (BM xanh) có thể chạy ads không bị hạn chế.
Có chợ ngầm bán page theo giá:
Page 10k like thật = 2 triệu đồng.
Tài khoản Google MCC + ngân sách ảo = 5–10 triệu đồng.
🎯 Từ đó, nhóm lừa đảo “gắn nhãn thương hiệu” lên các nền tảng tưởng như đáng tin, khiến nạn nhân tin ngay lập tức.
7.4. AI, bot, proxy – công nghệ giúp giả mạo trơn tru hơn
Các công cụ kỹ thuật hỗ trợ quá trình giả mạo cực kỳ hiệu quả, giúp vận hành hàng loạt fanpage, website mà không bị phát hiện:
AI & Deepfake:
Tạo video người thật nói chuyện với logo thương hiệu.
Biến ảnh sản phẩm thành ảnh “tự chụp” để tăng độ tin cậy.
Bot & auto tool:
Tự động gửi tin nhắn hàng loạt đến hàng ngàn người.
Tự động comment vào bài viết thật để kéo traffic về page giả.
Proxy & VPN:
Giúp che giấu địa chỉ IP, giả vị trí địa lý để đánh lừa Facebook, Google.
Một cá nhân có thể vận hành hàng trăm tài khoản giả từ hàng chục quốc gia.
🛑 Các công nghệ này không phải xấu – nhưng trong tay kẻ xấu, nó trở thành cỗ máy lừa đảo chính xác, ẩn danh và khó bị phát hiện hơn bao giờ hết.
Phần 8: Giải Pháp Từ Doanh Nghiệp & Cơ Quan Quản Lý

Khi thương hiệu bị giả mạo, hậu quả không chỉ là thiệt hại tài chính hay danh tiếng bị ảnh hưởng. Niềm tin của người tiêu dùng – yếu tố sống còn với mọi doanh nghiệp – bị xói mòn từng ngày. Do đó, cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần chủ động bước vào “cuộc chiến chống giả mạo” với tư duy công nghệ, pháp lý và chiến lược truyền thông hiện đại.
8.1. Doanh nghiệp cần chủ động giám sát thương hiệu online
Thay vì phản ứng bị động khi bị mạo danh, các thương hiệu cần:
Thiết lập hệ thống giám sát thương hiệu số (Brand Monitoring):
Theo dõi các từ khóa, thương hiệu, sản phẩm liên quan trên Google, mạng xã hội, sàn thương mại điện tử.
Sử dụng công cụ như: Brand24, Mention, Social Searcher, Talkwalker…
Xây dựng bộ nhận diện thương hiệu rõ ràng, đồng nhất:
Tên fanpage chính chủ có tick xanh, website chính thức có chứng chỉ bảo mật SSL, sử dụng tên miền rõ ràng (.vn, .com.vn).
Đăng ký logo, khẩu hiệu với Cục Sở hữu trí tuệ để có cơ sở pháp lý xử lý giả mạo.
Cảnh báo định kỳ đến người dùng:
Tạo mục “Cảnh báo giả mạo” trên website.
Đăng thông báo, hướng dẫn nhận diện kênh chính thức trên fanpage.
Đăng bài chỉ rõ những dấu hiệu giả mạo đang tồn tại ngoài thị trường.
✅ Chủ động giám sát giúp doanh nghiệp “phát hiện sớm – phản ứng nhanh”.
8.2. Vai trò của bộ phận pháp lý và truyền thông khủng hoảng
Khi phát hiện dấu hiệu giả mạo, doanh nghiệp cần có quy trình nội bộ rõ ràng:
Bộ phận pháp lý:
Soạn công văn gửi đến Facebook, Google, các sàn TMĐT yêu cầu gỡ bỏ nội dung mạo danh.
Thu thập bằng chứng, chuẩn bị hồ sơ pháp lý nếu cần khởi kiện hoặc báo công an.
Truyền thông khủng hoảng:
Đăng tải thông báo chính thức trên các kênh sở hữu (Facebook, website, email).
Cung cấp thông tin cho báo chí, khẳng định thương hiệu không liên quan đến các vụ lừa đảo.
Hạn chế “im lặng” vì sẽ khiến người tiêu dùng mất phương hướng.
🎯 Kết hợp pháp lý và truyền thông giúp kiểm soát dư luận, giảm thiểu thiệt hại về uy tín và niềm tin.
8.3. Cơ chế báo cáo, gỡ bỏ nội dung giả mạo
Hiện nay, các nền tảng số lớn đều có công cụ hỗ trợ báo cáo giả mạo – nhưng còn thiếu thống nhất và hiệu quả chưa cao:
Facebook & Instagram:
Báo cáo mạo danh qua “Report Page” hoặc trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp.
Tuy nhiên, quá trình xử lý còn chậm, đặc biệt khi page lừa đảo chạy quảng cáo.
Google Ads:
Cho phép báo cáo nội dung lừa đảo và yêu cầu chặn website giả.
Việc gỡ quảng cáo thường mất vài ngày, trong khi chiến dịch lừa đảo có thể chỉ kéo dài vài giờ.
Sàn TMĐT (Shopee, Tiki, Lazada):
Có cơ chế report, nhưng chưa chủ động phát hiện tài khoản giả danh thương hiệu.
➡️ Đã đến lúc cần một cơ chế liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp – nền tảng – cơ quan quản lý để gỡ nhanh – khóa sớm những nội dung giả mạo.
8.4. Hành lang pháp lý hiện nay – đã đủ chặt chưa?
Luật pháp Việt Nam đã có các quy định xử lý hành vi mạo danh, giả mạo, nhưng còn tồn tại một số điểm yếu:
Điều 288 – Bộ luật Hình sự 2015: quy định về “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin trên mạng máy tính, mạng viễn thông”.
Nghị định 15/2020/NĐ-CP: xử phạt hành chính từ 10 – 30 triệu đối với hành vi giả mạo thông tin tổ chức, cá nhân.
Luật An ninh mạng: yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài phối hợp xử lý thông tin giả.
Tuy nhiên:
Xử lý thường đến sau khi hậu quả đã xảy ra.
Thiếu cơ chế giám sát, phòng ngừa chủ động.
Việc truy vết tội phạm công nghệ cao còn chậm, vướng thủ tục liên quốc gia.
⚖️ Cần cập nhật pháp lý theo hướng chủ động – nhanh chóng – rõ ràng trách nhiệm giữa các bên liên quan.
8.5. Công nghệ chống giả: watermark, AI nhận diện nội dung
Ngoài pháp lý và truyền thông, công nghệ là công cụ không thể thiếu trong phòng chống giả mạo thương hiệu:
Watermark & QR xác thực:
Dán watermark ẩn trong hình ảnh/video.
Tích hợp mã QR xác thực sản phẩm dẫn về website chính hãng.
AI & hệ thống phát hiện nội dung giả:
AI có thể nhận diện:
Fanpage giả mạo dựa trên hành vi bất thường.
Deepfake video hoặc hình ảnh bị chỉnh sửa.
Mô hình nội dung lừa đảo trên quảng cáo.
Doanh nghiệp có thể thuê bên thứ ba như: Norton, BrandShield, Scamadviser…
Blockchain xác thực nguồn gốc:
Một số thương hiệu lớn áp dụng blockchain để chứng minh nguồn gốc sản phẩm và đơn vị phân phối chính hãng.
🚀 Công nghệ phòng chống giả mạo đang phát triển mạnh mẽ – vấn đề là doanh nghiệp có chịu áp dụng hay không.
Phần 9: Hướng Dẫn Người Dùng Phân Biệt Thật – Giả

Trong thời đại thông tin bị thao túng và quảng cáo tràn lan, người tiêu dùng không còn có thể tin vào mọi thứ mình nhìn thấy trên mạng. Nhưng tin tốt là: bạn có thể tự trang bị khả năng nhận diện thật – giả nếu biết nhìn đúng dấu hiệu, kiểm tra đúng cách và sử dụng đúng công cụ.
9.1. Kiểm tra page Facebook/Zalo: cách nhìn ra page giả
Nhiều người dùng không biết rằng chỉ vài triệu đồng là có thể tạo ra một fanpage “giả mà như thật”, sử dụng tên, logo, ảnh đại diện, và thậm chí là chạy quảng cáo để tiếp cận hàng trăm nghìn người.
Một số dấu hiệu nhận diện fanpage giả mạo:
Dấu hiệu | Page thật | Page giả |
---|---|---|
Tick xanh xác minh | Có (trên Fanpage lớn) | Không có |
Tên page | Đúng chính tả, tên thương hiệu đầy đủ | Tên sai chính tả, thêm dấu, ký tự |
Lịch sử hoạt động | Thành lập lâu, có tương tác đều | Mới lập, đăng dồn dập |
Nội dung | Bài đăng rõ ràng, hình ảnh chất lượng | Dùng lại hình ảnh cũ, nội dung mập mờ |
Phản hồi bình luận | Có quản trị viên phản hồi chuyên nghiệp | Trả lời tự động hoặc không phản hồi |
Thông tin liên hệ | Có link website, hotline, email | Không có hoặc dẫn link lạ |
🛑 Lưu ý: Có những page dù chạy quảng cáo vẫn là giả – việc chạy quảng cáo không đồng nghĩa là đáng tin!
9.2. Nhận biết website thật – giả chỉ qua 5 bước
1. Kiểm tra đường link (URL):
Website thật: thường dùng tên miền .vn, .com, có chứng chỉ bảo mật HTTPS.
Website giả: dùng tên miền lạ, dài, có ký tự lạ như:
shopee-khuyenmai24h.info
.
2. So sánh với website chính hãng:
Truy cập Google, tìm “tên thương hiệu + chính thức” để đối chiếu.
3. Xem thông tin liên hệ:
Website thật có thông tin rõ ràng: địa chỉ, MST, hotline.
4. Kiểm tra ngôn ngữ, lỗi chính tả:
Website giả thường cẩu thả, dịch tự động, sai lỗi ngữ pháp.
5. Thử thao tác mua hàng/đăng nhập:
Nếu yêu cầu nhập OTP, mật khẩu, thông tin cá nhân trước khi đăng nhập → có khả năng lừa đảo.
🧠 Hãy luôn cảnh giác: Giao diện giống hệt không có nghĩa là thật!
9.3. Phân biệt quảng cáo giả mạo và quảng cáo thật
Quảng cáo giả thường “tung hỏa mù” để đánh vào cảm xúc: giá rẻ, gấp gáp, kêu gọi hành động ngay.
So sánh:
Tiêu chí | Quảng cáo thật | Quảng cáo giả |
---|---|---|
Nguồn đăng | Page chính chủ, có tick xanh | Page mới lập, tên thương hiệu viết sai |
Nội dung | Có thông tin rõ ràng, liên kết chính thức | Dẫn link lạ, mập mờ thông tin |
Mức giá | Phù hợp thị trường, có chi tiết | “Giảm 90%”, “chốt nhanh”, giá siêu thấp |
Hình ảnh, video | Doanh nghiệp tự sản xuất, rõ ràng | Dùng lại hình ảnh cũ, cắt ghép, logo bị méo |
Hành động kêu gọi | “Tìm hiểu thêm”, “Mua tại website” | “Inbox nhanh”, “Click vào đây nhận quà” |
📌 Đừng để bị đánh lừa bởi logo thương hiệu – hãy kiểm tra page đứng sau quảng cáo!
9.4. Công cụ hỗ trợ kiểm tra link, page, app giả
✅ Các công cụ miễn phí bạn có thể dùng:
Tên công cụ | Chức năng | Link |
---|---|---|
Whois Lookup | Kiểm tra ngày đăng ký website, quốc gia, chủ sở hữu | whois.domaintools.com |
Google Transparency Report | Kiểm tra website có bị cảnh báo độc hại không | transparencyreport.google.com |
ScamAdviser | Đánh giá mức độ tin cậy của website | www.scamadviser.com |
Zalo OA Check | Kiểm tra tài khoản Zalo Official | Tìm kiếm trong app Zalo, xem dấu tích xanh |
URLVoid | Quét link xem có chứa mã độc hoặc scam không | www.urlvoid.com |
9.5. Thực hành qua ví dụ cụ thể: bài test trực quan
👉 Hãy thử phân biệt thật – giả qua tình huống sau:
Tình huống: Bạn thấy quảng cáo giảm giá iPhone 15 Pro Max trên Facebook, giá chỉ 12 triệu đồng. Page quảng cáo tên là “Apple VietNam Official Store”.
Bạn sẽ kiểm tra như sau:
Bước 1: Truy cập page → Thấy page mới lập, không tick xanh.
Bước 2: Link quảng cáo dẫn tới website
apple-vietnam-sale.xyz
Bước 3: Truy cập Google tìm website chính hãng Apple →
apple.com/vn/
Bước 4: So sánh nội dung → Website kia yêu cầu đặt cọc trước.
Bước 5: Dán link vào Scamadviser → Độ tin cậy thấp, server đặt tại nước ngoài.
🔎 Kết luận: Đây là một chiến dịch lừa đảo!
Phần 10: Kiến Tạo Môi Trường Số An Toàn – Từ Cá Nhân Đến Quốc Gia

Khi những kẻ lừa đảo không còn hoạt động trong bóng tối mà ngang nhiên “chạy quảng cáo”, livestream, dùng AI để tạo ra thông điệp thuyết phục hơn cả thật – thì phản ứng phòng vệ truyền thống không còn đủ sức. Thời điểm này, mỗi cá nhân, doanh nghiệp, cơ quan và cả quốc gia cần chuyển hóa từ bị động sang chủ động, từ “bị lừa” sang “miễn nhiễm với giả mạo”.
10.1. Giáo dục nhận thức từ trường học, gia đình, cộng đồng
Một môi trường số an toàn không thể xây dựng nếu người dùng không có nhận thức nền tảng về giả mạo. Trong đó, giáo dục chính là nền móng:
Trong trường học:
Cần bổ sung các tiết học hoặc hoạt động ngoại khóa về kỹ năng số – cách nhận biết thông tin giả, quảng cáo giả, kỹ năng tra cứu nguồn đáng tin cậy, và rèn luyện tư duy phản biện.Trong gia đình:
Cha mẹ nên cùng con tiếp cận môi trường số an toàn: xem YouTube cùng con, hướng dẫn phân biệt kênh giả – thật, trò chuyện cởi mở về nguy cơ online.Trong cộng đồng:
Các tổ dân phố, khu phố, hội phụ nữ, đoàn thanh niên nên tổ chức buổi tập huấn về nhận diện lừa đảo online, cách kiểm tra page giả, nhận biết tin giả, deepfake,…
🎯 Chìa khóa ở đây là: Phòng chống lừa đảo nên là một phần của giáo dục phổ thông và phổ cập xã hội – không thể để ai đứng ngoài.
10.2. Vai trò của báo chí, KOLs trong chống giả mạo
Trong thời đại “mỗi người là một đài truyền hình”, báo chí và người có ảnh hưởng (KOLs, Influencers) có vai trò cực kỳ quan trọng:
Báo chí chính thống:
Cần chủ động đưa tin nhanh, phân tích sâu, cảnh báo kịp thời khi có chiến dịch lừa đảo mới. Tổ chức các chiến dịch truyền thông định kỳ để phổ biến kiến thức phòng chống giả mạo thương hiệu.KOLs/Influencer/Streamer:
Không nên “vô tình” hợp tác với các nhãn hàng giả mạo. Nên chủ động cảnh báo, chia sẻ kinh nghiệm nhận diện thật – giả với cộng đồng người theo dõi mình.Truyền thông phải tạo phản ứng dây chuyền:
Khi một vụ giả mạo bị bóc trần – báo chí không chỉ đưa tin mà phải tiếp nối bằng hướng dẫn, khuyến nghị, cập nhật cảnh báo.
💬 “Đừng chỉ cảnh báo bằng câu nói ‘Hãy cẩn thận’ – hãy hướng dẫn người ta phải cẩn thận như thế nào.”
10.3. Tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp – chính quyền – nền tảng số
Giả mạo thương hiệu không thể được xử lý triệt để nếu mỗi bên chỉ lo “phần của mình”. Thay vào đó, cần một hệ sinh thái phối hợp giữa:
Doanh nghiệp:
Phải chủ động giám sát, báo cáo vi phạm, cảnh báo khách hàng qua kênh chính thống.Chính quyền:
Cần tạo đầu mối xử lý lừa đảo trực tuyến nhanh gọn hơn. Ví dụ: đơn vị chuyên trách thuộc Bộ TT&TT, Bộ Công an hoặc các Trung tâm phản ứng nhanh về gian lận số.Các nền tảng như Facebook, Google, TikTok, Zalo:
Cần gỡ bỏ quảng cáo lừa đảo nhanh hơn, cung cấp dữ liệu truy vết (khi có lệnh điều tra), và tạo bộ lọc AI chặn fanpage giả mạo từ sớm.
🤝 Tư nhân – công – nền tảng số phải liên kết như tam giác đồng hành để chống lại tam giác tội phạm: kỹ thuật – tổ chức – tâm lý.
10.4. Mạng lưới cảnh báo cộng đồng – cần làm mạnh hơn
Hiện nay, nhiều người bị lừa nhưng không lên tiếng – dẫn đến người sau vẫn tiếp tục mắc bẫy.
“Chúng ta thiếu một hệ thống cảnh báo lừa đảo tập trung, nhanh, rộng và tin cậy.”
Giải pháp đề xuất:
Tạo ứng dụng cảnh báo tập trung:
Cho phép người dân report nhanh các fanpage, website, quảng cáo nghi lừa đảo. Kết hợp với chatbot AI để phân tích và xếp loại mức độ nguy hiểm.Thông tin cảnh báo cần lan truyền mạnh:
Các ngân hàng, thương hiệu lớn, nhà mạng… cần có hệ thống SMS, email, Zalo OA chính thức để gửi cảnh báo định kỳ.Tích hợp hệ thống vào trình duyệt và mạng xã hội:
Gợi ý tương tự như cảnh báo “truy cập website không an toàn” mà Google đang làm – nhưng áp dụng cho page giả, quảng cáo giả.
🛡️ Một cộng đồng biết cảnh báo cho nhau – là cộng đồng mà kẻ lừa đảo rất khó sống sót.
10.5. AI minh bạch & đạo đức: dùng công nghệ để chống công nghệ giả
AI không chỉ là công cụ mà còn là lằn ranh đạo đức. Việc deepfake, tự động hóa lừa đảo đang cho thấy AI có thể bị lợi dụng khủng khiếp đến mức nào.
Giải pháp:
Minh bạch hóa thuật toán AI:
Các nền tảng AI nên công bố rõ cách thức hoạt động, giới hạn và rào cản với các nội dung giả mạo, deepfake.Áp dụng AI để chống giả mạo:
Nhận diện hành vi đáng ngờ trong quảng cáo.
Phát hiện mẫu spam, scam trên fanpage.
Phân tích nội dung video/ảnh có bị cắt ghép, deepfake.
Khuyến khích phát triển công nghệ phòng thủ:
Các startup, doanh nghiệp công nghệ nên được hỗ trợ để phát triển hệ thống kiểm tra thật – giả AI, watermark dữ liệu,…
🤖 Chống lại AI lừa đảo bằng AI bảo vệ – đó là thế cân bằng công nghệ mà nhân loại đang cần xây dựng.
Kết Luận
Trong thời đại AI và quảng cáo tự động, ranh giới giữa thật và giả trở nên mong manh hơn bao giờ hết. Giả mạo thương hiệu không còn là chuyện hiếm hoi, mà đang trở thành hiểm họa thường trực, đánh vào niềm tin và sự cả tin của người tiêu dùng. Để đối mặt với cuộc chiến này, mỗi cá nhân cần tỉnh táo và tự trang bị kiến thức nhận diện, doanh nghiệp cần chủ động bảo vệ hình ảnh của mình, hệ thống pháp lý và các nền tảng số cần có phản ứng nhanh, mạnh mẽ và đồng bộ hơn. Công nghệ – dù là nguyên nhân – cũng cần trở thành một phần của giải pháp. Chỉ khi tất cả cùng hành động, chúng ta mới có thể xây dựng một môi trường số an toàn, nơi niềm tin không còn bị lợi dụng, và sự thật được bảo vệ.
Xem thêm nhiều tin tức mới: tại đây!!!